Trước đây, việc giảng dạy nội dung bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống điều hòa không khí trên xe ô tô tại Trường Cao đẳng Lào Cai chủ yếu trên sơ đồ, hình vẽ. Phần thực hành, sinh viên chỉ được thực hiện trên các chi tiết tháo rời nên rất khó tiếp thu bài giảng và thường không biết thực hành sau khi học.

Trăn trở với bài giảng, các thầy Vũ Văn Trọng, Bùi Thế Dũng, Lê Vĩnh Long trực tiếp giảng dạy tại Khoa Cơ khí động lực đã cùng lên ý tưởng, thiết kế, mua sắm linh kiện, lắp ráp mô hình hệ thống điều hòa tự động trên xe ô tô Kia Morning đưa vào giảng dạy, giúp sinh viên được thực hành trực quan.

Đây là thành quả sau hơn 1 năm đầu tư tâm sức của 3 thầy giáo với nhiều lần thay đổi, điều chỉnh để tạo ra một thiết bị có đầy đủ các tiêu chuẩn như kích thước phù hợp, lựa chọn các mô đun hợp lý, mô hình có tính khoa học, tính thẩm mỹ và tính kinh tế. Nhóm cũng biên soạn tài liệu hướng dẫn sử dụng có kèm các bài tập thực hành, nội dung trong chương trình đào tạo nghề công nghệ ô tô phục vụ giảng dạy tất cả các mô đun về điều hòa không khí trên ô tô trong chương trình đào tạo nghề công nghệ ô tô trình độ trung cấp, cao đẳng.

Thầy giáo Lê Vĩnh Long, giảng viên Khoa Cơ khí động lực, Trường Cao đẳng Lào Cai cho biết: Mô hình thể hiện được cấu tạo, nguyên lý hoạt động, chẩn đoán, đo kiểm, khảo nghiệm các hệ thống điều hòa không khí trên xe ô tô. Các thiết bị vận hành từng phần trên hệ thống độc lập như phần cơ khí, phần mạch điện, do vậy người học có thể sử dụng các thiết bị kiểm tra để đo kiểm, đánh pan, chẩn đoán, sửa pan... giúp sinh viên quan sát trực quan, tiếp thu bài dễ hơn. Kinh phí để hoàn thành mô hình là hơn 60 triệu đồng, bằng 1/6 so với các thiết bị cùng loại trên thị trường.

Mô hình này đã được Trường Cao đẳng Lào Cai áp dụng vào giảng dạy từ năm học 2020 - 2021. Với việc tự thiết kế và chế tạo thiết bị đào tạo không những giúp nhà trường giảm chi phí trong mua sắm thiết bị, mà còn nâng cao hiểu biết và kỹ năng cho giáo viên, đồng thời tạo phong trào nghiên cứu sáng kiến cải tiến kỹ thuật, thay đổi phương pháp giảng dạy phù hợp với yêu cầu của thị trường lao động hiện nay. Tại Hội thi thiết bị đào tạo tự làm tỉnh Lào Cai lần thứ III - năm 2022, mô hình hệ thống điều hòa không khí tự động trên xe ô tô Kia Moning của nhóm tác giả đã được Ban Tổ chức trao giải Nhất.

Nhận thấy sinh viên nhà trường đi thực tập tại các công trình dân dụng chưa tiếp cận được công nghệ và còn bỡ ngỡ, nhóm tác giả Nguyễn Thị Mai, Nguyễn Duy Long, Vũ Dũng Sỹ, Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên thành phố Lào Cai đã sáng chế mô hình học cụ ca bin thực hành lắp điện dân dụng và lắp đặt điều hòa không khí đa năng. Với mô hình này khi đưa vào giảng dạy giúp sinh viên tiếp cận với công nghệ mới tốt hơn, từ đó thực hành nghề thành thạo hơn. Thiết bị của nhóm tác giả được Ban Tổ chức đánh giá cao và đoạt giải Nhì Hội thi thiết bị đào tạo tự làm tỉnh Lào Cai năm 2022…

Thời gian qua, nhiều giảng viên của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh đã nghiên cứu, chế tạo thành công, ứng dụng hiệu quả các mô hình trong thực tế dạy học. Các thiết bị đào tạo tự làm đã phát huy hiệu quả, tăng cường thực hành, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo nghề. Nhiều thiết bị tự làm của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã được trao giải tại các hội thi thiết bị đào tạo tự làm cấp tỉnh, cấp quốc gia.

Ông Đinh Văn Thơ, Phó Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đánh giá: Sự lan tỏa của phong trào sáng tạo thiết bị đào tạo tự làm đang trở thành cầu nối hữu hiệu giữa thực tế và đào tạo tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Các thiết bị có chất lượng tốt, tính ứng dụng cao được nhân rộng vào giảng dạy giúp giảm chi phí đầu tư thiết bị, khơi nguồn sáng tạo của giáo viên, bắt kịp tốc độ phát triển công nghệ, đáp ứng tốt hơn công tác đào tạo lao động có tay nghề phục vụ yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa.